El acentu agú

El acento agú puei fegural en cualisquiá asiahamientu. El su usiu lo rihin ciertas nolmas que a continuación siguin. Fruhin acentu agú:

a) Las parabras osítunas amenidás en sílaba abierta que nu seya ditongu decendienti* ni tritongu. V. gr.: univelsiá, escrebí, agridú, calné, peru nu parabras cumu agrabau, galroteu, desapartai u Paraguai.
b) Las parabras osítunas amenidás en –n u –s nu preceias pol ditongu decendienti. V. gr.: anchón, habalín, belén, agrás, escapás, peru nu parabras cumu arricais u virreis.
c) Las parabras parosítunas deque la úrtima sílaba seya vocal larga* u ditongu. V. gr.: pirámi, barbári, comélciu, uhéncia, úrnia. Nu fruhin tirdi aquellas parabras cuya antipenúrtima sílaba esté compuesta pol ditongu. V. gr.: augua.
d) Tolas parabras proparosítunas i supiproparosítunas. V. gr.: cómou, énfimu, ígansilu.

Los monusílabus, pol regra heneral, nu fruhin acentu agú, acetuandu:
a) Los monusílabus tónicus risurtantis la síncupa i contración. V. gr.: tó, mú, ñú, ná, mó, grá. Aceción es el ahetivu ca «cada».
b) Angunus monusílabus tónicus que pol prehental omugrafus átunus puein atorrullal. V. gr.: él (prenombri)/el (atelminanti), é (verbu bel)/e (prepusición).
*Los ditongus decendientis en estremeñu son: ai, ei, oi, au, eu, ou.
*Las vocalis largas que amenidan parabra en estremeñu son: -i átuna proceenti e -ii u -idi (v. gr.: séri, prenúnci, pléyai, cúdin, afílis), -á los particípius la primel conhugación (v. gr.: barrumbá, ehualdramillá, pará, cavilá), en i proceenti e -udu (v. gr.: cachazú, barbú, salú).

Comentarios

Entradas populares de este blog

El conventu de san Marcus en Marchagás

Estremaúra, cotu de caça

ESTREMEÑU: LA IDIOMA ATARUGÁ