La torri dela ilesia de Xerti
Tenía sentíu que pala torri dela ilesia de Xerti avían caras ena piera, assinque m'acerqué a dal un passeínu por esti puebru pa vel si era verdá i pa vel qué quea arquitetónicamenti dispués que las tropas francesas arramplaran con el lugal.
![]() |
Vista dela torri dendi los portalis |
Ya namás llegal ala praça se vei que, ala contra delos puebrus dal reol, es ampria. Siguiendu el estilu del Valli, tien portalis de maera con mu buena presencia i cudiu. An pie dela torri está un pilón de dos cañus con agua corrienti que aprovechan entovía los vezinus i vesitantis. Por cima del pilón, dos letrerus recuerda la tristi estoria del lugal enos tiempus de Napoleón, rezandu assina:
A SUS HÉROESDE LA INDEPENDENCIADE 1809LA VILLA DE JERTEAGOSTO 21 DE 1909A SUS HÉROESDE LA INDEPENDENCIADE 1809LA VILLA DE JERTEAGOSTO 21 DE 2009
![]() |
Cara de salienti |
La torri está desapartá dela ilesia, lo mesmu que vimus en Vaíllu, i tien una hechura bastanti anteriol que la propia ilesia, que tuvun que alevantá-la nel sigru XVIII sobre las ruinas dela que avía. La propia orentación, la esquinas huertis de cantería i la piera vieja dan que son del sigru XV, peru de ciertu con materialis anterioris, i que hue costruía comu atalaya de vegilancia i d'avisu.
![]() |
Marcas de canteru ena cara de salienti: la herraúra i la crus |
Vemus la su antigüedá enos sillaris ondi en ves en quandu se puein vel marcas de canteru, asseñalandu-si la crus i la herraúra formi retratamus. El propiu Pascual Madoz dis que:
la torre es antiquísima
![]() |
Herraúra ena cara del norti |
![]() |
Crus ena piera del últimu pergañu dela puerta |
La torri tien un cuerpu cimeru d'estilu más modernu ondi está el relós, que está porcima del campanil.
![]() |
Cara de piera |
Peru lo más curiosu es velaquí la cara que está pa salienti, junta la puerta d'arcu apontau. Es comparanti alas caras que vemus en el Azevu o en Villa-Miel i otrus puebrus dela Sierra Gata i está relacioná conas caras dela picota de Torna-Vacas. Damus que son restus celtas o quandu menus arrendandu essa tradición de mostral caras astilu de trofeus que vien dela coltura celta, peru que no sabemus, por mual-si el bastiol ondi están ogañu, qué puean senifical. No faltan, lo mesmu enas casas serragatinas comu ena del Valli, caras tallás tamién enas maeras delos correoris i balconis, antiguas i rezientis (essu lo estudiaremus otru día). No mos destinamus si dezimus que es una seña dela vieja coltura vetona que tanta presencia ai nel Valli, peru el desgasti que tien apeninas mos da pa barruntal velaí una cara, si no huera por sel mu aparecía alas que quean ena Sierra Gata.
Comentarios